wtorek, 19 marca

Noc Świętojańska

Noc Kupały, nazywana też nocą kupalną, kupalnocką, kupałą, Sobótką, Nocą Świętojańską, to słowiańskie święto związane z letnim przesileniem Słońca. Jest ono obchodzone w czasie najkrótszej nocy w roku, co przypada około 21-22 czerwca.

Kupalnocka poświęcona jest przede wszystkim żywiołom wody i ognia, mającym oczyszczającą moc. To również święto miłości, płodności, słońca i księżyca. Święto przesilenia letniego wszędzie, nie tylko wśród ludów słowiańskich, obchodzono podobnie. W Czechach, tak jak w Polsce, skakano przez ogniska, co miało oczyszczać oraz chronić przed wszelakim złem i nieszczęściem. Zasuszone wianki z bylicy zakładano na rogi bydłu, by ustrzec je przed chorobami i urokami czarownic. W Skandynawii palono ogniska na rozstajnych drogach albo nad brzegami jezior, wierząc, że woda, w której koniecznie należało się zanurzyć, miała podówczas właściwości lecznicze.

Współcześnie w różnych miastach Polski są organizowane obchody nawiązujące do dawnych tradycji. Do najbardziej spektakularnych należą krakowskie wianki – widowisko na wałach wiślanych pod Wawelem.

Zwyczaje Nocy Kupały

Wiążące się z Nocą Kupały zwyczaje i obrzędy słowiańskie miały zapewnić świętującym zdrowie i urodzaj. Rozpalano ogniska, w których palono zioła. W trakcie radosnych zabaw odbywały się różnego rodzaju wróżby i tańce. Dziewczęta puszczały w nurty rzek wianki z zapalonymi świecami. Jeśli wianek został wyłowiony przez kawalera, oznaczało to jej szybkie zamążpójście. Jeśli płynął, dziewczyna nieprędko miała wyjść za mąż. Jeśli zaś płonął, utonął lub zaplątał się w sitowiu, wróżyło to staropanieństwo. Prawdopodobnie są to pozostałości dawnych wiosennych obrzędów magicznych kończących zaklinanie „dobrego początku”, nawiązujących do obrzędowości zadusznej i nadchodzącego urodzaju.

Wianki

Noc sobótkowa była również nocą łączenia się w pary. Niegdyś kojarzenie małżeństw należało do głowy rodu oraz starszyzny rodu i wynajmowanych przezeń zawodowych swatów. Ale dla dziewcząt, które nie były jeszcze nikomu narzeczone i pragnęły uniknąć zwyczajowej formy dobierania partnerów, noc Kupały była szansą zdobycia ukochanego. Młode niewiasty plotły wianki z kwiatów i magicznych ziół, wpinały w nie płonące łuczywo i w zbiorowej ceremonii ze śpiewem i tańcem powierzały wianki wodom rzek i strumieni. Poniżej czekali chłopcy, którzy – czy to w tajemnym porozumieniu z dziewczętami, czy też liczący na łut szczęścia – próbowali wyłapywać wianki. Każdy, któremu się to udało, wracał do świętującej gromady, by zidentyfikować właścicielkę wyłowionej zdobyczy.

Może Ciebie również zainteresować:

Spojrzenie z bliska na słowackie stroje ludowe

Ważnym elementem kultury słowackiej są tradycyjne stroje ludowe, które odzwierciedlają bogactwo historii i regionalnych różnic. Słowackie stroje ludowe są niezwykle różnorodne ze względu na specyfikę...

Mazur - tradycja, historia i współczesne odniesienia

Taniec mazur jest jednym z najbardziej znanych tańców narodowych Polski. Jest on nierozerwalnie związany z polską tradycją i historią. Mazur jest tańcem wywodzącym się z Mazowsza, regionu w cent...

Jak twórczo wykorzystać tradycje folkloru polskiego w projektowaniu wnętrz?

Współczesne projekty wnętrz często sięgają po inspiracje z różnych źródeł, a jednym z nich może być tradycyjny polski folklor. Wykorzystanie elementów folkloru w projektowaniu wnętrz to doskonał...

Zaklęte w piosenkach: polski folklor jako źródło inspiracji muzycznej

Folklor polski to bogactwo tradycji, kultury i historii, które można odnaleźć w pięknych i poruszających pieśniach ludowych. Jest on nie tylko ważnym dziedzictwem narodowym, ale także niezwykły...

Zaklęte w piosenkach: Folklor polski jako źródło inspiracji muzycznej

Folklor polski jest niezwykle bogaty i różnorodny. To skarb, który przechowuje tradycje, historie i ducha naszego narodu. Od wieków pieśni, tańce i melodie przekazywane są z pokolenia na pokolen...

Odkrywaj folklor: Fascynujące tradycje i tańce z różnych regionów świata

Każdy region świata ma swoje unikalne tradycje, kultury i dziedzictwo. Jednym z najbardziej fascynujących aspektów tych różnorodności jest folklor, który obejmuje tradycje muzyczne, taneczne i h...

Bałkańskie melodie - "Ederlezi"

"Ederlezi" to popularna tradycyjna pieśń ludowa mniejszości romskiej na Bałkanach.Piosenka ma swoją nazwę od Ederlezi - wiosennego święta z okazji powrotu wiosny, świętowanego szczególnie przez R...

Czardasz - taniec węgierski

Csárdás, Czardasz - to tradycyjny węgierski taniec ludowy, którego nazwa pochodzi od csárda (starego węgierskiego terminu dla tawerny). Powstał na Węgrzech i został spopularyzowany przez zespoły muzy...

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *